Một công nghệ tương thích với Ethereum có khả năng tiếp cận người dùng toàn cầu trên quy mô lớn, Celo biến Crypto thành tiền có thể sử dụng được với một hệ thống đa tài sản: tài sản quản trị và đặt cược (CELO) và một dòng stablecoin. Kể từ khi ra mắt Mainnet vào năm 2020, mạng Celo hiện hỗ trợ hơn 1000 dự án từ các nhà xây dựng, nhà phát triển và nghệ sĩ, những người hàng ngày tạo ra các ứng dụng mới và phát hành tiền kỹ thuật số từ hơn 100 quốc gia trên thế giới. Hôm nay mời các bạn cùng Sky Holding điểm qua những nét chính về dự án Celo nhé!
1. Celo là gì?
Celo là một nền tảng mở, phi tập trung kích hoạt một hệ thống tiền tệ đem lại nhiều tiện ích cho tất cả mọi người. Đây là một dự án đầy tham vọng hướng tới bất kỳ ai có smart phone, đang ở bất kỳ đâu trên thế giới, họ có thể duy trì tài khoản vãng lai, gửi tiền cho bạn bè và thanh toán cho người bán một cách dễ dàng.
- Celo là giải pháp ưu tiên thiết bị di động bao gồm ba yếu tố sau:
- Nhận dạng nhanh chóng (Lightweight identity) đem đến những trải nghiệm tốt hơn cho người dùng
- Cơ chế ổn định cho các loại tiền tệ có giá trị ổn định
- Phần thưởng và hệ thống quản trị để tạo ra một nền tảng bền vững.
Các thành phần trên là một phần của nền tảng proof-of-stake smart contract dựa trên Ethereum. Celo Protocol được cung cấp bởi một tài sản kỹ thuật số gốc gọi là Celo Gold và tất cả tài sản Celo (Celo Gold và Celo stablecoin) đều tuân thủ ERC-20 để tạo điều kiện phân chia token thông qua các sàn giao dịch phi tập trung.
2. Celo giải quyết vấn đề gì?
Crypto mang lại nhiều lợi ích cho việc chuyển giao giá trị so với tiền fiat (tiền giấy). Chúng cho phép thanh toán nhanh hơn với chi phí thấp hơn và có thể truy cập toàn cầu 24/7. Ngoài ra, các tài sản kỹ thuật số (digital assets) này được lập trình để cho phép thực hiện các hình thức dịch vụ tài chính mới và hiệu quả hơn.
Tuy nhiên thách thức được đặt ra là thị trường Crypto không ổn định và khó làm trung gian trao đổi vì để chuyển đổi giá trị phải thông qua các chuỗi mật mã lục phân (long hexadecimal cryptographic addresses). Do đó, để phương thức thanh toàn bằng Crypto phát triển, nó phải tạo ra các tài sản có giá trị ổn định và trải nghiệm người dùng dễ dàng để giúp việc trao đổi giá trị trở nên đơn giản như gửi một tin nhắn văn bản. Celo ra đời với những tiện ích giải quyết các vấn đề trên.
3. Cách hoạt động và những tiện ích của Celo
– Nhận diện nhanh chóng:
Dự án Celo cho phép mọi người gửi giá trị cho nhau chỉ bằng một số điện thoại – bỏ qua cách tiếp cận truyền thống của tất cả các địa chỉ mật mã phức tạp. Ngoài ra, trong trường hợp ai đó chưa đăng ký trên mạng Celo (tức là họ chưa chứng minh được rằng số điện thoại đó là của mình), thì giao thức sẽ nắm giữ tài sản Crypto cho đến khi họ tự xác minh.
Quá trình xác minh xảy ra khi một số điện thoại được gắn với địa chỉ Celo thông thường diễn ra như sau:
- Người dùng gửi yêu cầu gắn số điện thoại của họ vào địa chỉ Celo công khai;
- Khi mạng nhận được yêu cầu, ba tin nhắn bảo mật dưới dạng tin nhắn văn bản sẽ được gửi đến số điện thoại của họ;
- Người dùng gửi các tin nhắn bảo mật đã ký trở lại mạng, chứng minh quyền sở hữu số điện thoại của họ;
- Sau khi mạng nhận được tất cả các tin nhắn đã ký, quá trình xác minh được coi là thành công và số điện thoại được đánh dấu là đã xác minh trên blockchain.
Ngoài ra, nếu ai đó thay đổi số điện thoại, họ có thể tự xác minh lại bằng cách gắn số điện thoại mới với địa chỉ ban đầu. Do đó, một số số điện thoại có thể được gắn với một địa chỉ Celo công khai. Người dùng có thể thu hồi hoặc thay đổi địa chỉ được liên kết với số điện thoại của họ bất cứ lúc nào.
Lưu ý, lược đồ này có thể hoạt động với bất kỳ số nhận dạng nào có thể nhận tin nhắn bảo mật, không chỉ số điện thoại. Địa chỉ IP hoặc số tài khoản ngân hàng có thể là các phương pháp bổ sung.
– Mã hóa dựa trên địa chỉ (Address-based Encryption):
Celo cho phép thanh toán qua điện thoại di động bằng cách sử dụng cái gọi là “mã hóa dựa trên địa chỉ” (là một biến thể của “mã hóa dựa trên danh tính”). Mã hóa dựa trên địa chỉ liên kết số điện thoại với địa chỉ Celo (tương tự như địa chỉ Ethereum) để khi thanh toán được thực hiện, số điện thoại có thể được sử dụng thay cho địa chỉ, điều này giúp đơn giản hóa trải nghiệm người dùng. Để bảo vệ quyền riêng tư, một hash của số điện thoại được lưu trữ trên blockchain thay vì chính số điện thoại.
– Uy tín (Reputation):
Việc gắn số điện thoại vào địa chỉ Celo cho phép nắm bắt được uy tín của một số điện thoại (giống như điểm tín dụng). Celo sử dụng EigenTrust để đo lường điều này. Để dễ hình dung, ta có thể hiểu rằng EigenTrust là một thuật toán phi tập trung trong đó điểm số của một số điện thoại được xác định bởi số lượng điện thoại khác tin tưởng nó nhờ vào điểm uy tín (tương tự như cách hoạt động của PageRank).
– Phần thưởng và quản trị (Incentives and Governance):
Cấu trúc quản trị của Celo được thiết kế để khuyến khích hành vi phù hợp với sự ổn định lâu dài của giao thức. Điều này đạt được thông qua mô hình roof-of-bonded-stake model, khuyến khích việc nắm giữ Celo Gold lâu dài bằng cách tính thưởng theo số lượng Celo Gold bonded và thời gian còn lại trong trái phiếu.
Quản trị (Governance) được quản lý on-chain. Với một khoản phí gửi nhỏ, bất kỳ ai cũng có thể đề xuất các cải tiến giao thức cùng với một khoản phí triển khai. Những điều này được bình chọn bởi những người nắm giữ Celo Gold dựa trên bonded-stake của họ. Các đề xuất giới thiệu stablecoin mới hoặc tài sản crypto mới vào khu dự trữ cũng tuân theo một quy trình tương tự. Sự khác biệt duy nhất là thay vì trả phí gửi, những người đề xuất phải đặt cược Celo Gold. Các tài sản ổn định mới không được hỗ trợ bởi khu dự trữ chung không cần phải trải qua quy trình quản trị để tránh những người đang nắm giữ Celo Gold phủ quyết sáng kiến đó.
4. Hệ sinh thái Celo (Ecosystem) và những đồng coin Celo
– Mainnet:
Celo Mainnet là mạng sản xuất của Celo và được khởi chạy vào tháng 4 năm 2020. Mainnet được sử dụng để mô tả khi một giao thức blockchain được phát triển và triển khai đầy đủ, có nghĩa là các giao dịch tiền điện tử đang được thực hiện, xác minh và ghi lại trên công nghệ sổ cái phân tán (blockchain).
– Tài sản ổn định (Stable Assets):
Celo Reserve hỗ trợ Nền tảng Celo và giúp đảm bảo giá trị của tài sản ổn định lưu thông trên Celo. Celo Reserve hỗ trợ sự ổn định của các tài sản có giá trị ổn định bằng cách lưu trữ một danh mục tiền điện tử đa dạng hỗ trợ khả năng của giao thức Celo để mở rộng và ký hợp đồng cung cấp các tài sản ổn định của Celo, phù hợp với nhu cầu của người dùng. Celo Reserve bao gồm các loại tiền điện tử như CELO, BTC, ETH và DAI – đảm bảo rằng tất cả các giao dịch của người dùng với khoản dự trữ có thể xảy ra trên chuỗi, theo cách phi tập trung, theo những cách hoàn toàn có thể kiểm tra được.
Celo gồm có đồng coin CELO và 2 đồng Stablecoin gồm Celo Dollars (cUSD) và Celo Euros (cEUR))
– CELO: CELO là tài sản quản trị và dự trữ gốc dựa trên nền tảng, đóng vai trò là tài sản chính trong cơ chế ổn định (Mento) hỗ trợ các loại tiền kỹ thuật số ổn định như cUSD và cEUR. Chức năng chính của CELO là ổn định, đảm bảo tốc độ lành mạnh của nội dung lưu thông và giao dịch trên toàn cầu trên Celo. CELO cũng đóng vai trò là cơ chế quản trị chính cho Nền tảng Celo (Celo Platform). Việc sở hữu và sử dụng CELO hỗ trợ sự tăng trưởng và phát triển của Nền tảng Celo (Celo Platform) bằng cách cho phép mỗi chủ sở hữu CELO bỏ phiếu về các đề xuất chỉ đạo cách thức hoạt động của công nghệ cốt lõi hiện nay và trong tương lai.
– Celo Dollars (cUSD): là tài sản ổn định đầu tiên của Celo (tức là stablecoin) theo giá trị của đồng đô la Mỹ. Celo Dollars được thiết kế để có thể sử dụng và ổn định như tiền kỹ thuật số hàng ngày với các lợi ích bổ sung của việc lưu thông toàn cầu và hoàn toàn di động. Vì Celo Dollars là kỹ thuật số, ổn định và ưu tiên thiết bị di động nên người dùng có thể dễ dàng tiết kiệm, thanh toán, cho vay và gửi cUSD tới bất kỳ số điện thoại di động nào trên thế giới theo những cách nhanh hơn, rẻ hơn và an toàn hơn.
– Celo Euro (cEUR): Celo Euro (cEUR) là tài sản ổn định của Celo (tức là stablecoin) theo giá trị của đồng Euro. Celo Euro được thiết kế để có thể sử dụng và ổn định như tiền kỹ thuật số hàng ngày với các lợi ích bổ sung của việc lưu thông toàn cầu và hoàn toàn di động. Vì Celo Euro là kỹ thuật số, ổn định và ưu tiên thiết bị di động, người dùng có thể dễ dàng tiết kiệm, thanh toán, cho vay và gửi cEUR đến bất kỳ số điện thoại di động nào trên thế giới theo những cách nhanh hơn, rẻ hơn và an toàn hơn.
5. Tổ chức Celo (Celo Foundation)
Celo Foundation là một tổ chức có trụ sở tại Hoa Kỳ giúp mang sứ mệnh của Celo vào cuộc sống, tin tưởng vào một tương lai nơi mọi người đều có thể thành công thông qua việc nắm vững tài chính, môi trường lành mạnh và kết nối thông qua tăng trưởng và phát triển các công nghệ đổi mới. Celo Foundation đóng góp các khoản tài trợ cho giáo dục, nghiên cứu kỹ thuật, sức khỏe môi trường, sự tham gia của cộng đồng, phát triển hệ sinh thái và nỗ lực tiếp cận cộng đồng – các hoạt động hỗ trợ và khuyến khích một hệ thống tài chính bền vững và toàn diện, tạo điều kiện cho sự thịnh vượng – cho tất cả mọi người.
Hệ sinh thái đang phát triển của Celo gồm hơn 1.000 dự án, đối tác và nhà phát triển được hỗ trợ bởi hàng triệu chủ sở hữu CELO trên khắp thế giới.
6. Một số trang thông tin về Celo
- Trang web chính: https://celo.org
- Trang tìm hiểu thông tin dự án (Docs): https://docs.celo.org/welcome
- Những cách sở hữu Celo: https://docs.celo.org/celo-holder-guide/owners
- Twister: https://twitter.com/CeloOrg
- Telegram: https://t.me/celoplatform
- Youtube:https://www.youtube.com/channel/UCCZgos_YAJSXm5QX5D5Wkcw
Tổng kết:
Hi vọng qua bài viết này, bạn đã có cái nhìn tổng quan hơn về dự án Celo để có thể tìm hiểu sâu hơn về tiềm năng dự án cũng như đồng CELO. Nếu bạn còn điều gì thắc mắc hoặc có ý kiến đóng góp hãy đặt câu hỏi ở ngay bên dưới nhé, Sky Holding chúng tôi sẽ trả lời sớm nhất sau khi nhận được câu hỏi từ bạn.
Chúc bạn đầu tư thành công!