Binance Smart Chain là gì?
Binance Smart Chain (BSC) là một blockchain được tạo ra bởi sàn giao dịch tiền điện tử lớn nhất thế giới – Binance. Trong khi các nhà phê bình tranh cãi rằng: Binance đã hy sinh một số yếu tố phi tập trung khiến đối thủ chủ yếu của nó là Ethereum trở nên phổ biến hơn. Ethereum quản lý để cung cấp các hợp đồng thông minh (Smart Contract) và một hệ sinh thái các ứng dụng tài chính đang phát triển thịnh vượng nhưng chỉ mất một phần chi phí rất nhỏ và với tốc độ nhanh hơn nhiều.
BSC cung cấp các phiên bản tương tự như các ứng dụng hàng đầu trên Ethereum. Tuy nhiên, Binance Smart Chain chỉ là một trong số nhiều con ngựa trong cuộc đua bởi vì vô vàn blockchain khác cũng đang cạnh tranh với Ethereum để trở thành nền tảng hợp đồng thông minh được ưa thích.
Như một tiền tệ bản địa của mình, Binance sử dụng BNB, hoặc Binance Coin. BNB từng là một đồng tiền dựa trên Ethereum nhưng hiện nay nó lại đang chạy trên Binance Smart Chain. Binance khuyến khích khách hàng mua và nắm giữ nó bằng việc họ đã giảm giá phí giao dịch và rút tiền cho khách hàng trong khi phí rút tiền của Ethereum tương đối cao.
Lịch sử Binance Smart Chain
Vào tháng 4 năm 2019, Binance đã ra mắt bản tiền thân của Binance Smart Chain là Binance Chain trên “Mainnet”. Đây là một phiên bản chính thức của một blockchain hoạt động với tiền điện tử “sống” (trái ngược với tiền điện tử thử nghiệm vô giá trị).
Binance Chain cho phép bạn gửi và nhận BNB, phát hành token mới theo tiêu chuẩn token BEP-2 của Binance, ghi mã token, đóng băng và khóa chúng. Binance Chain không tương thích với máy ảo Ethereum.
Trọng tâm chính của Binance Chain vào thời điểm đó là Binance DEX (Binance DEX là một sàn giao dịch phi tập trung). Sàn giao dịch phi tập trung là một sàn giao dịch không không có sự kiểm soát, đây là nơi các nhà điều hành không có quyền kiểm soát tiền điện tử của bạn (khác với Binance DEX, sàn giao dịch chính của Binance là sàn giao dịch tập trung). Binance DEX chưa bao giờ thực sự phát triển, tính đến tháng 9 năm 2021, Binance DEX là sàn giao dịch phổ biến thứ 41 nhưng kể từ đó, vị trí này đã bị soán ngôi bởi các DEX khác.
Tuy nhiên, Binance DEX đã thúc đẩy Binance xây dựng một nền tảng hợp đồng thông minh chạy trên máy ảo Ethereum và cho phép người khác tạo các ứng dụng và token trên Binance. Đây là lịch sử Binance Smart Chain ra đời. PancakeSwap là một trong những ứng dụng dựa trên nền tảng này và hiện tại, nó là DEX phổ biến thứ ba.
Khả năng khởi chạy các ứng dụng phi tập trung trên Binance Smart Chain đã đưa blockchain này cạnh tranh trực tiếp với Ethereum. Vì Binance Smart Chain tương thích với Máy ảo Ethereum, từ đó các nhà phát triển có thể xây dựng các ứng dụng với các công cụ tương tự mà họ sử dụng cho các hợp đồng thông minh Ethereum, chẳng hạn như MetaMask và Truffle.
Binance Smart Chain chạy song song với Binance Chain. Binance nói rằng đây là một “hệ thống độc lập nhưng bổ sung” cho Binance Chain và nó có thể tiếp tục chạy nếu Binance Chain ngừng hoạt động. Binance gọi kiến trúc này là “chuỗi kép”, có nghĩa là người dùng có thể chuyển tài sản từ blockchain này sang blockchain khác một cách liền mạch và rẻ tiền.
Token trên Binance Smart Chain hoạt động theo tiêu chuẩn token BEP-20, khác biệt với tiêu chuẩn token BEP-2 của Binance Chain. Địa chỉ cho ví Binance Chain và Binance Smart Chain cũng khác biệt.
Điểm mấu chốt: Binance Chain là cơ chế vận hành blockchain của Binance. Nó cung cấp khả năng giao dịch đỉnh cao và cho phép bạn tạo ra và phát hành token. Binance Smart Chain là blockchain cho phép bạn tạo các ứng dụng phi tập trung bằng máy ảo Ethereum.
Ra mắt Binance Smart Chain
Binance Smart Chain ra mắt vào tháng 9 năm 2020 lúc các ứng dụng phi tập trung mọc lên dày đặc và nhanh chóng. Gần như ngay lập tức, rất nhiều người phàn nàn rằng các ứng dụng này chỉ đơn giản là bắt chước các ứng dụng Ethereum. Bên cạnh đó còn có những người khác không bận tâm về điều này vì các ứng dụng Binance Smart Chain cung cấp phí giao dịch rẻ hơn nhiều.
Sàn giao dịch phi tập trung lớn nhất trên Binance Smart Chain – PancakeSwap được tách ra từ Uniswap và Sushiswap, các sàn giao dịch phi tập trung này dựa trên Ethereum và thực hiện khá nhiều điều tương tự. Etherscan là một trình khám phá blockchain Ethereum (Ethereum là một trang web cho phép bạn tìm kiếm các giao dịch trên sổ cái Ethereum rộng lớn) đã trở thành BscScan. Vô số “khai thác thanh khoản ( Yield Farming)” mọc lên như nấm để bắt chước các dự án dựa trên Ethereum như yEarn Finance.
Cũng giống như các dự án hợp đồng thông minh (Smart Contract) tài chính phi tập trung ban đầu trên Ethereum, rất nhiều dự án ban đầu trên Binance Smart Chain hóa ra là lừa đảo do các giao dịch của Binance Smart Chain rẻ hơn rất nhiều so với Ethereum, điều này giúp gắn kết một chiêu trò lừa đảo trên Binance Smart Chain.
Một dự án lưu trữ phi tập trung trên Binance Smart Chain có tên TurtleDex đã tiêu tốn của người dùng 2,4 triệu đô la khi họ thực hiện một “trò lừa đảo thoát” rồi cầm tiền của khách hàng chạy trốn. Và vào tháng 3 năm 2021, 31 triệu đô la tiền của khách hàng đã được rút ra từ Meerkat Finance. Các nhà phát triển sau đó đã trả lại tiền, họ gọi việc rút tiền chỉ là một “bài thử nghiệm”.
Giám đốc điều hành của Binance – Changpeng Zhao đã đăng lên twitter vào tháng 3 rằng: “Chúng tôi giúp một vài hành động rút vốn và bỏ trốn (Rug Pull) gần đây”. Ông còn nói rõ: “Ý tôi là tôi đã đuổi theo và giúp lấy lại tiền”.
Binance Smart Chain phổ biến như thế nào?
Có nhiều cách khác nhau để đo lường mức độ phổ biến của blockchain. Một là nhìn vào “tổng giá trị bị khóa” hay còn gọi là TVL. Cách này là đề cập đến số tiền bị khóa trong các giao thức tài chính phi tập trung, chẳng hạn như giao thức cho vay, thị trường tiền tệ tự động hoặc quỹ đầu tư không giam giữ. Theo The Block, TVL của Binance Smart Chain đạt đỉnh điểm vào tháng 5 năm 2021, khi khoảng 35 tỷ đô la bị khóa trong các hợp đồng thông minh tài chính phi tập trung hàng đầu của blockchain.
Tuy nhiên, con số này đã bị giảm xuống còn khoảng một nửa vào khoảng ngày 19 tháng 5. Một lý do cho sự sụt giảm là một thị trường tiền điện tử rộng lớn hơn đã sụp đổ và các nhà giao dịch có khả năng đã rút tiền ra khỏi các hợp đồng thông minh của Binance Smart Chain (vì BSC thường hứa hẹn lợi suất cao nhưng lại có rủi ro lớn) và đưa số tiền đó vào các cơ hội ổn định hơn.
Bên cạnh đó cũng có một ý kiến cho rằng: sự sụt giảm TVL của Binance Smart Chain thể là do bị hack. Vào tháng 5 năm 2021, 122,8 triệu đô la đã bị đánh cắp từ Binance Smart Chain, con số này cao gấp đôi so với bất kỳ tháng nào khác (vào tháng 8 một hacker đánh cắp 600 triệu đô la từ Ethereum và Binance Smart Chain, nhưng đã trả lại hầu hết số tiền ngay sau đó).
Chậm rãi nhưng chắc chắn, mọi thứ bắt đầu khởi sắc trên Binance Smart Chain và đến ngày 28 tháng 8, BSC đã có 22,68 tỷ đô la TVL.
Con số này thì nhỏ hơn nhiều so với Ethereum. TVL của Ethereum cũng đạt đỉnh vào tháng 5 năm 2021, khi nó đạt khoảng 87,2 tỷ USD theo dữ liệu từ The Block. Giống như Binance Smart Chain, TVL của Ethereum giảm ngay sau đó nhưng sau đó bắt đầu tăng, tăng lên 84,1 tỷ USD vào ngày 31/8.
Binance Smart Chain có thực sự phi tập trung?
Các nhà phê bình cho rằng Binance Smart Chain đạt được chi phí và tốc độ thấp bằng cách hy sinh tính phi tập trung. Điều này vi phạm nguyên tắc cốt lõi của nhiều dự án blockchain; Toàn bộ vấn đề là phải có một sổ cái được xác minh bởi những người ẩn danh từ khắp nơi trên thế giới.
Chỉ có 21 trình xác thực trên Binance Smart Chain. Nhưng chỉ có 11 trình xác thực được xác định mỗi ngày bởi Binance Chain. Trong khi đó, có 223.624 trình xác thực Ethereum.
Hơn nữa, một số trình xác thực Binance Smart Chain công khai mối quan hệ chặt chẽ với chính Binance. Nhà phân tích Wilson Withiam của Messari đã viết vào ngày 12 tháng 4 rằng: Trong số các trình xác thực ẩn danh còn lại trên Binance Chain thì “Thật khó để không cho rằng mỗi trình xác thực Binance Chain được kết nối hoặc ràng buộc với Binance theo một cách nào đó”.
Wilson giả định rằng tất cả các trình xác thực Binance Chain đều được quản lý hoặc chịu ảnh hưởng bởi Binance. Ông nói rằng: “Mỗi người thay phiên nhau sản xuất các khối theo thứ tự dường như đã được xác định từ trước. Dường như không có bất kỳ cơ chế nào có thể xác định cái nào sẽ tạo ra khối tiếp theo.”
Vì vậy, mặc dù Binance Smart Chain rẻ và nhanh nhưng nó có thể thực hiện điều này bằng cách từ bỏ một trong những nguyên tắc nền tảng của công nghệ blockchain: đó chính là sự phi tập trung. Tuy nhiên, rất nhiều công ty blockchain hy sinh sự phi tập trung để tăng tốc độ. Sàn giao dịch tiền điện tử của Binance cũng như các công ty Wealthsimple và Coinbase là hoàn toàn tập trung. Họ kiểm soát tiền của bạn và quản lý chúng thay mặt bạn.
Điều này là do các blockchain phổ biến như Ethereum và Bitcoin sử dụng chậm và tốn kém, và tất cả các blockchain đều khó sử dụng đối với những người không quen thuộc với công nghệ này. Một số người theo chủ nghĩa thuần túy coi các công ty tập trung như vậy là một tai họa về công nghệ, trong khi những người khác biết ơn vì họ làm cho giao dịch tiền điện tử thuận tiện và giới thiệu nó cho khách hàng không am hiểu về kỹ thuật.
Làm sao để bắt đầu với Binance Smart Chain
Binance Smart Chain hoạt động giống như Ethereum. Để chỉ cho bạn cách bắt đầu, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn giao dịch trên PancakeSwap, ứng dụng phổ biến nhất trên Binance Smart Chain.
Để bắt đầu, trước tiên bạn cần phải có một mã token tương thích BEP-20. Bạn có thể làm điều này bằng cách đăng ký một sàn giao dịch tiền điện tử như Binance. Ví dụ: token BEP-20 là BNB, cũng là tiền điện tử của Binance. Bạn có thể mua nó bằng một loại tiền điện tử khác hoặc mua trực tiếp băng một loại tiền tệ fiat.
Sau khi bạn đã có BNB, bạn sẽ cần chuyển nó sang ví bên ngoài tương thích với Binance Smart Chain và các ứng dụng của nó. Một ví dụ phổ biến về điều này là MetaMask, một ví có thể được tải xuống dưới dạng ứng dụng di động hoặc dưới dạng tiện ích mở rộng web trong trình duyệt. Khi bạn rút BNB khỏi Binance, hãy đảm bảo gửi nó đến địa chỉ BEP-20 của MetaMask.
Trước tiên, bạn truy cập vào PancakeSwap, sau đó thì bạn có thể kết nối ví MetaMask của mình bằng cách nhấp vào ví trong trình duyệt của bạn và chuyển nó từ blockchain mặc định (tức là Ethereum) sang mạng chính Binance Smart Chain. Khi bạn thấy tiền của mình trong MetaMask, bạn có thể kết nối ví MetaMask của mình với PancakeSwap.
Bước tiếp theo, bạn nhập số lượng BNB bạn muốn trao đổi (bán, hoặc theo một cách khác) để lấy một mã token. Bạn sẽ phải trả một khoản phí cho các nhà cung cấp thanh khoản của PancakeSwap (những người đang cung cấp mã thông báo để bạn trao đổi, cộng với phí giao dịch dành cho trình xác thực BSC). Sau đó, xác nhận trong ví MetaMask của bạn rằng: bạn đã thực sự sẵn sàng. Cuối cùng, bạn đã sử dụng thành công một ứng dụng trên Binance Smart Chain.